អ្នកជំនួញ និង អ្នកជំនាញសុទ្ធតែរំពឹងទុកថា កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន អាចនិយាយបានថា ជាមេដែកស្រូបឆក់ទាក់ទាញវិនិយោគិនបរទេសកាន់តែច្រើនឲ្យចូលមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ នឹងជំរុញទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី កម្ពុជា-ចិន ឲ្យកើនដល់ ១០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក នៅឆ្នាំ២០២៣ខាងមុខ។
អ្នកជំនួញ និង អ្នកជំនាញកម្ពុជា សុទ្ធតែរំពឹងទុកលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន។
បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជា និងចិន កំពុងតែចចារគ្នាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ដែលគ្រោងនឹងបញ្ចប់ឲ្យបាននៅចុងឆ្នាំ ២០២០នេះហើយ។ អ្នកជំនួញ និង អ្នកជំនាញសុទ្ធតែរំពឹងទុកថា កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន អាចនិយាយបានថា ជាមេដែកស្រូបឆក់ទាក់ទាញវិនិយោគិនបរទេសកាន់តែច្រើនឲ្យចូលមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ នឹងជំរុញទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី កម្ពុជា-ចិន ឲ្យកើនដល់ ១០ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក នៅឆ្នាំ២០២៣ខាងមុខ។
លោកបណ្ឌិត អ៊ិន ចាន់នី ប្រធាននាយកប្រតិបត្តិ នៃ ធនាគារអេស៊ីលីដា ភីអិលស៊ី បានអះអាងថា កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាង កម្ពុជា-ចិន ដែលគ្រោងនឹងបញ្ចប់ចុងឆ្នាំនេះ មិនត្រឹមតែអាចជំនួសនូវការបាត់បង់ចំណែកខ្លះនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ២០ភាគរយ ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជាឱកាសមាសសម្រាប់ការទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគកាន់តែច្រើនមកកាន់កម្ពុជា។ ពិសេសយកនូវភាពរីកចម្រើននៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិមកពីចិន ដែលជាប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។
សូមជម្រាបផងដែរថា បើទោះបីជា កម្ពុជា កំពុងតែជួបប្រទះនូវភាពចុះអន់ថយនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ដោយសារតែវិបត្តិការរីករាលដាលនៃវីរុសកូរ៉ូណា និងការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ២០% ក៏ដោយ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានប្រកាសអះអាងថា នៅក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្តិ គឺតែងតែបង្កប់នូវកាលានុវត្តភាព តួយ៉ាង កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាង កម្ពុជា និងចិន អាចនឹងខិតជិតមកដល់ហើយ នៅចុងឆ្នាំនេះ ដូច្នេះហើយ កម្ពុជា ត្រូវពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនឯង និងបន្តរក្សាទំនាក់ទំនងល្អជាមួយដៃគូវិនិយោគ។ជុំវិញទៅនឹងបញ្ហានេះដែរ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី២៥ កុម្ភៈ នៅក្នុងពិធីថ្លែងសារពិសេសមួយជូនជនជាតិខ្មែរទាំងអស់ ពាក់ព័ន្ធស្ថានភាពថ្មីៗចុងក្រោយ សម្តេចបានឆ្លើយតបទៅសំណួររបស់អ្នកយកព័ត៌មាន ខេមបូណូមីស ដែលបានសួរទៅកាន់សម្តេច ជុំវិញទៅនឹងបញ្ហាវីរុស កូរ៉ណា ការដក EBA ២០ភាគរយ ពីប្រទេសកម្ពុជា និង កិច្ចព្រមព្រាងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជាចិន។ សម្តេចបានបកស្រាយថា នៅក្នុងវិបត្តិ តែងតែមានកាលានុវត្តភាព ដូច្នេះហើយ កម្ពុជា ត្រូវចេះប្រែក្លាយ វិបត្តិ ឲ្យក្លាយទៅជាកាលានុវត្តភាពវិញ ដោយពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនឯង និងធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចបន្ថែម ដោយមិនពឹងផ្អែកតែលើ វិស័យណាមួយនោះទេ។
ប្រទេសចិន ជាប្រទេសមួយដែលមាន អ្នកវិនិយោគប្រមាណ ៧០ភាគរយ កំពុងវិនិយោគលលើ រោងចក្រ សហគ្រាសនៅកម្ពុជា ដូច្នេះហើយ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានស្នើដល់ អ្នកវិនិយោគិនចិន កុំឲ្យរត់ចោលកម្ពុជា នៅពេលដែលប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ត្រូវបានដកចេញពី កម្ពុជា ហើយបន្តជំរុញវិនិយោគិនចិនមកកាន់កម្ពុជាបន្ថែមទៀត ព្រមទាំងពង្រីកទីផ្សារកាន់តែធំ សម្រាប់ផលិតផលកម្ពុជា។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ កម្ពុជា នឹងបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ប្រមាណ ២០% ដែលមានតម្លៃជាង ១០០លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងមួយឆ្នាំ តែយ៉ាងណាសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា កម្ពុជា នឹងមិនស្នើសុំការអនុគ្រោះពីសហភាពអឺរ៉ុប មកវិញនោះឡើយ៕
（សរុបដោយវិច្ឆិកា）
មតិពីមិត្តអ្នកអាន