យុគសម័យ - នៅក្នុងសិក្ខាសាលា “សមុទ្រខាងកើត៖ បញ្ហាប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្ននិងទស្សនៈនាពេលអនាគត” អ្នកជំនាញអន្តរជាតិសង្កត់ធ្ងន់លើភាពចាំបាច់ក្នុងការកត់សម្គាល់និងកោតសរសើរ ចំពោះប្រតិកម្មរបស់វៀតណាមចំពោះសកម្មភាពរបស់ចិននៅសមុទ្រខាងកើត។
ទិដ្ឋភាពនៃសិក្ខាសាលា។ (ប្រភព៖ Tran Gia Trung/ VN+)
នាថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកានៅមជ្ឈមណ្ឌលអន្តរជាតិឥណ្ឌា ទីក្រុងញូវដេលីមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាសន្តិសុខសាកលវិទ្យាល័យ O.P Jindal Global បានរៀបចំសិក្ខាសាលាអន្តរជាតិមួយក្រោមប្រធានបទ “សមុទ្រខាងកើត៖ បញ្ហាប្រឈមបច្ចុប្បន្ននិង ទស្សនវិស័យនាពេលអនាគត”។
នៅក្នុងសិក្ខាសាលានោះអ្នកសិក្សាល្បី ៗ ចំនួន ១៤ នាក់មកពីក្រុមអ្នកគិតនិងសាកលវិទ្យាល័យផ្សេងៗគ្នាក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាបានធ្វើបទបង្ហាញដែលមានការចូលរួមពីនិស្សិតអ្នកជំនាញអ្នកសារព័ត៌មាននិងនិស្សិតជាង ៥០ នាក់។
សាស្រ្តាចារ្យ Brahma Challany បានសង្កត់ធ្ងន់លើភាពចាំបាច់ក្នុងការកត់សម្គាល់និងកោតសរសើរចំពោះប្រតិកម្មរបស់វៀតណាមចំពោះសកម្មភាពរបស់ចិននៅសមុទ្រខាងកើត។ តាមលោកទោះបីវៀតណាមទទួលបានការគាំទ្រតិចតួចពីសហគមន៍អន្តរជាតិក៏ដោយក៏តំបន់សេដ្ឋកិច្ចនិងផលប្រយោជន៍ផ្តាច់មុខរបស់ប្រទេសនេះមិនអាចបដិសេធបានឡើយ។
លោកបានវាយតម្លៃថាសហគមន៍អន្តរជាតិត្រូវការសកម្មភាពនិងការប្តេជ្ញាចិត្តបន្ថែមទៀតចំពោះបញ្ហានេះ ដើម្បីចៀសវាងកុំឃើញចិនបង្វែរសមុទ្រខាងកើតឱ្យទៅជាបឹងមួយនៅក្នុងវាលស្មៅផ្ទះរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង។
ក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី ១ នៃសិក្ខាសាលានេះលោកបណ្ឌិត Rajaram Panda សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃនាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវយុទ្ធសាស្ត្រ ICWA នៃក្រសួងការបរទេសឥណ្ឌា បានមានប្រសាសន៍ថាវាដល់ពេលដែលត្រូវសិក្សាវិធានការណ៍ដើម្បីទប់ស្កាត់សកម្មភាពរបស់ ប្រទេសចិននិងបាន បង្ខំឲ្យ ប្រទេសនេះគោរពតាមវិធាននិងបទបញ្ជាអន្តរជាតិ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថាចាំបាច់ត្រូវពិនិត្យឡើងវិញនិងកែប្រែសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានដែលចិនក៏ជាប្រទេសហត្ថលេខីផងដែរ ដើម្បីគំរាមកំហែងនិងប្រើប្រាស់កម្លាំងរបស់ប្រទេសណាមួយដែលចូលរួមក្នុងសន្ធិសញ្ញានេះត្រូវតែចាត់ទុកជាការឈ្លានពាន។
យោងតាមលោកមានបញ្ហាមួយចំនួនទាក់ទងនឹងផ្លូវសមុទ្រយុទ្ធសាស្ត្រដែលទាមទារឱ្យមានការចូលរួមរបស់អាស៊ានដើម្បីដោះស្រាយ ដូច្នេះអង្គការអាស៊ានពហុភាគីអាចបង្កើនការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសជាសមាជិក។
នៅក្នុងសុន្ទរកថាបិទរបស់លោកបណ្ឌិត Pankaj Jha បានសង្កត់ធ្ងន់ថាប្រទេសចិនបានប្រកាន់ជំហររឹងប៉ឹងនិងយុទ្ធសាស្ត្ររារាំងជាមួយនឹងគំនិតផ្តួចផ្តើមរុករកប្រេងរបស់ឥណ្ឌាហើយកាលពីមុននាវាកងទ័ពជើងទឹកឥណ្ឌាត្រូវបានគំរាមកំហែងដោយសារវិទ្យុ។
សមុទ្រខាងកើត, ច្រកសមុទ្រ Sunda, Lombok និង Makassar គឺជាតំបន់ដែលឥណ្ឌាមានអត្ថប្រយោជន៍ខាងសមុទ្រ ប៉ុន្តែសកម្មភាពរបស់ចិនក្នុងការប្រែក្លាយតំបន់មិនមានជម្លោះទៅជាតំបន់មានជម្លោះនឹងក្លាយជាបញ្ហារបស់ឥណ្ឌា។ ប្រទេសឥណ្ឌាក៏ត្រូវតែធ្វើការជ្រើសរើសយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីកំណត់ការពង្រីករបស់ចិននៅក្នុងតំបន់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា។ លោកបានបញ្ជាក់ថាដៃគូសន្ទនាផ្លូវការចាំបាច់ត្រូវពិភាក្សាអំពីបញ្ហានេះរួមទាំងអាស៊ានផងដែរ៕
（ប្រែសម្រូលដោយវិច្ឆិកា）
（ប្រភពព័ត៌មាន: https://www.vietnamplus.vn/chuyen-gia-quoc-te-tan-duong-phan-ung-cua-viet-nam-o-bien-dong/610443.vnp）
មតិពីមិត្តអ្នកអាន