ក្រសួងការបរទេសជប៉ុន នៅថ្ងៃទី ១២ ខែកក្កដា បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្នុងឱកាសខួប ៥ ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីតុលាការអាជ្ញាកណ្តាលអន្តរជាតិនៅទីក្រុងឡាអេ បានចេញសេចក្តីសម្រេចរបស់ខ្លួន លើបណ្តឹងរបស់ហ្វីលីពីនប្រឆាំងនឹងប្រទេសចិន ទាក់ ទងនឹងបញ្ហាសមុទ្រខាងកើត (១២ កក្កដា ២០១៦ - ១២ កក្កដា ២០២១)។
![]() |
លោក Toshimitsu Motegi រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសជប៉ុន (រូបថត៖ Mainichi) |
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយនេះ លោក Toshimitsu Motegi រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសជប៉ុនបានបញ្ជាក់ថា សាលដីការសម្រេចរបស់តុលាការអាជ្ញាកណ្តាល គឺជាសេចក្តីសម្រេចចុងក្រោយនិងមានលក្ខណៈចាប់បង្ខំផ្នែកច្បាប់ ចំពោះភាគីដែលមានជម្លោះស្របតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃអនុសញ្ញាអង្គការ សហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ (UNCLOS) ឆ្នាំ ១៩៨២ ហើយភាគីពាក់ព័ន្ធនានានឹងត្រូវបានតម្រូវឱ្យគោរពតាមសេចក្តីសម្រេចនេះ។ ការដែលចិនបានប្រកាសមិនទទួលយកសាលក្រមនេះគឺផ្ទុយនឹងគោលការណ៍នៃការដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី ស្របតាមច្បាប់អន្ដរជាតិ ជាពិសេសគឺ UNCLOS។
សេចក្តីប្រកាសក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា “រាល់ការទាមទារដែនសមុទ្រ” ត្រូវតែផ្អែកលើបទប្បញ្ញត្តិពាក់ព័ន្ធនៃអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ ១៩៨២ (UNCLOS)។ ប្រទេស ជប៉ុនប្រឆាំងនឹងការទាមទារដែនសមុទ្រនៅសមុទ្រខាងកើត ដែលមិនសមស្របនឹង UNCLOS ហើយនៅតែមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងយ៉ាងជ្រាលជ្រៅអំពីស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន។ ជប៉ុននឹងបន្តសម្របសម្រួលជាមួយសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) និងបណ្តាប្រទេសដែលពាក់ព័ន្ធដើម្បីរក្សានិងពង្រឹងនីតិរដ្ឋស្តីពីសណ្តាប់ធ្នាប់ដែនសមុទ្រនិងអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែងនូវ “តំបន់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា - ប៉ាស៊ីហ្វិកសេរីនិងបើកចំហ”។
នៅថ្ងៃដដែល ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្នុងឱកាសខួប ៥ ឆ្នាំនៃតុលាការអាជ្ញាកណ្តាលអចិន្រ្តៃយ៍ (PCA) នៅទីក្រុងឡាអេ (ហូល្លង់) ចេញសាលដីការសម្រេចលើករណីហ្វីលីពីនប្រឆាំងនឹងចិនទាក់ទងនឹងជម្លោះនៅសមុទ្រខាងកើត (១២ កក្កដា ២០១៦) ក្រសួងការបរទេសកាណាដាបានបញ្ជាក់ជាថ្មីពីតម្រូវការសម្រាប់គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងការអនុវត្ត តាមសេចក្តីសម្រេចនេះ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ សេចក្តីប្រកាសនេះក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ថា សាលដីការសម្រេចនេះគឺជា “ព្រឹត្តិការណ៍ដ៏មានអត្ថន័យនិងជាមូលដ្ឋានមានផលប្រយោជន៍សម្រាប់ការដោះស្រាយជំលោះ ដោយសន្តិវិធីនៅសមុទ្រខាងកើត”។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេសកាណាដាបានអំពាវនាវឱ្យប្រទេសទាំងអស់ គោរពតាមរាល់ការសន្យាដែលបានចែងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនានានៅសមុទ្រខាងកើត (DOC)។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បានបញ្ជាក់ថា កាណាដាគាំទ្ររាល់សិទ្ធិពាណិជ្ជកម្មដែនសមុទ្រនិងអាកាសចរណ៍ក៏ដូចជាសិទ្ធិអធិបតេយ្យនិងយុត្តាធិការរបស់បណ្តាប្រទេសដែលជាប់នឹងសមុទ្រខាងកើត ដែលត្រូវបានអនុវត្តន៍ស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ៕
មតិពីមិត្តអ្នកអាន