វៀតណាមថ្កោលទោសចំពោះការរំលោភរបស់ចិននៅសមុទ្រខាងកើតនៅក្នុងសន្និសីទអាស៊ាន - ចិន

អនុរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសលោក Nguyen Quoc Dung ប្រធាន SOM អាស៊ាន - វៀតណាមបានថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទ

នាថ្ងៃទី ១៥ ខែតុលា កិច្ចប្រជុំមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អាស៊ាន - ចិនស្តីពីការអនុវត្តសេចក្តីប្រកាសស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់ភាគីនានានៅសមុទ្រខាងកើត (DOC) បានប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុង Da Lat។ អនុរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេស Nguyen Quoc Dung ប្រធាន SOM អាស៊ាន - វៀតណាមបានដឹកនាំគណៈប្រតិភូវៀតណាមចូលរួមសន្និសីទនេះ។

មុននោះនាថ្ងៃទី ១៣-១៤ ខែតុលា កិច្ចប្រជុំក្រុមការងាររួមអាស៊ាន - ចិនលើកទី ៣០ ស្តីពីការអនុវត្ត DOC ក៏បានប្រព្រឹត្តទៅដែរ។ ប្រទេសចិននិងហ្វីលីពីនគឺជាប្រទេសទាំងពីរដែលដើរតួនាទីជាអ្នកសម្របសម្រួលអាស៊ាន - ចិនដំណាក់កាល ២០១៨-២០២១ ដែលជាសហប្រធាននៃសន្និសីទនេះ។

ថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទនេះ គណៈប្រតិភូវៀតណាមបានបញ្ជាក់អំពីការវិវឌ្ឍន៍ដ៏ស្មុគស្មាញនៅសមុទ្រខាងកើតជាពិសេសអធិបតេយ្យភាពនិងយុត្តាធិការរបស់វៀតណាមកំពុងត្រូវបានរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដែលបញ្ជាក់ពីជំហរនិងទស្សនៈរបស់ខ្លួន។ ភាពស្របច្បាប់របស់វៀតណាមគឺផ្អែកលើបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់អន្តរជាតិនិងអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ (UNCLOS) ឆ្នាំ ១៩៨២ ។

គណៈប្រតិភូវៀតណាមបានសង្កត់ធ្ងន់ថាការរំលោភបំពានរបស់ចិនបានជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់សន្តិភាពនិងសន្តិសុខក្នុងតំបន់ហើយមិនបង្កើតបរិបទអំណោយផលសម្រាប់ដំណើរការចរចារ COC ឡើយ។

ដោយអះអាងនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះដំណើរការនៃការអនុវត្ត DOC និងការកសាង COC គណៈប្រតិភូវៀតណាមក៏បានសង្កត់ធ្ងន់លើស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នដែលបង្ហាញពីភាពចាំបាច់ត្រូវមានក្រមប្រតិបត្តិត្រឹមត្រូវនិងមានប្រសិទ្ធភាពដែលអនុលោមតាមច្បាប់អន្តរជាតិ និង UNCLOS ១៩៨២ ជួយទប់ស្កាត់ឧប្បត្តិហេតុស្រដៀងគ្នានាពេលអនាគត។

តាមនោះ គណៈប្រតិភូវៀតណាមបានស្នើឡើងនូវវិធានការជាច្រើនដើម្បីកែលំអរបៀបធ្វើការសម្រាប់ការចរចារនាពេលខាងមុខ រួមមានការផ្តោតលើការដោះស្រាយបញ្ហាគោលនយោបាយបង្កើនតួនាទីរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ (SOM) ក្នុងការដឹកនាំនិងណែនាំដំណើរការចរចារ។

អង្គសន្និសីទនេះក៏បានចំណាយពេលវេលាជាច្រើនដើម្បីពិភាក្សាអំពីការអភិវឌ្ឍដ៏ស្មុគស្មាញនៅសមុទ្រខាងកើត ជាពិសេស ព្រឹត្តិការណ៍ដែលកើតឡើងនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់វៀតណាម។ បណ្តាប្រទេសនានាបានសម្តែងការព្រួយបារម្ភថា ល្គឹកណា ភាពតានតឹងបន្តអូសបន្លាយនឹងមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង បង្កើនហានិភ័យនៃការប៉ះទង្គិចនិងការគណនាខុស ពិតណាស់ថា នឹងគំរាមកំហែងដល់សន្តិភាពសន្តិសុខនិងស្ថេរភាពនៅក្នុងតំបន់ ជាក់ជាពុំខាន។

តាមនោះបណ្តាប្រទេសអាស៊ានសង្កត់ធ្ងន់លើគោលការណ៍នៃការអត់ធ្មត់ ការធ្វើយោធូបនីយកម្ម ដោយពុំមានសកម្មភាពណាមួយធ្វើឱ្យស្ថានការណ៍ស្មុគស្មាញ បង្កើនភាពតានតឹង កុំប្រើកម្លាំងឬគំរាមកំហែងប្រើប្រាស់កម្លាំង និងដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី ដោយឈរលើមូលដ្ឋានច្បាប់អន្តរជាតិនិងអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រឆ្នាំ ១៩៨២ ។

ទាក់ទងនឹងការអនុវត្ត DOC សន្និសីទបានឯកភាពបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនដើម្បីធានាការអនុវត្ត DOC ពេញលេញនិងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពដែលក្នុងនោះអាទិភាពគួរតែត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីកសាងវិធានការណ៍ជឿទុកចិត្តសហប្រតិបត្តិការក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហារួមដូចជា ការការពារបរិស្ថានសមុទ្រការប្រព្រឹត្ដបែបមនុស្សធម៌របស់អ្នកនេសាទ។

ទាក់ទងនឹងការចរចា COC ប្រទេសនានាបានស្វាគមន៍ការបញ្ចប់នៃការត្រួតពិនិត្យជុំទី ១ នៃពង្រាងឯកសារនេះដោយឯកភាពគ្នារក្សាវឌ្ឍនភាពដែលសម្រេចបានដោយបញ្ជាក់ពីភាពចាំបាច់ដើម្បីបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីកសាងក្រមប្រតិបត្តិពិតប្រាកដ ដែលរារាំងការកើតឡើងនៃករណីស្មុគស្មាញសព្វថ្ងៃ។ ដើម្បីធ្វើដូចនេះអង្គប្រជុំបានឯកភាពគ្នារៀបចំដោយប្រុងប្រយ័ត្នសម្រាប់ការចរចារលើកក្រោយដើម្បីទទួលបានលទ្ធផលជាក់ស្តែងនិងជាក់ស្តែង។ ដូច្នោះហើយបណ្តាប្រទេសបានពិភាក្សាអំពីវិធីថ្មីដើម្បីអនុវត្តការចរចារបន្ទាប់៕

（ប្រែសម្រូលដោយវិច្ឆិកា）

（ប្រភពព័ត៌មាន: https://thoidai.com.vn/viet-nam-len-an-hanh-vi-vi-pham-cua-trung-quoc-o-bien-dong-tai-hoi-nghi-asean-trung-quoc-90188.html）

（ប្រែសម្រូលដោយវិច្ឆិកា）