ម្តាយវៀតណាមនៅបរទេសរក្សាភាសាកំណើតរបស់ពួកគេ

ក្តីស្រលាញ់នឹងភាសាវៀតណាមពីបេះដូងម្តាយ

អ្នកស្រី វ៉ាន់ បានប្រាប់ពីកុមារភាពរបស់គាត់ថា "ឪពុករបស់ខ្ញុំតែងតែបង្រៀនខ្ញុំនូវបទចម្រៀងវៀតណាម។ មិនថាខ្ញុំទៅទីណាក៏ដោយ ពួកគេនៅតែចងចាំខ្ញុំជានិច្ច"។ នាង​តែង​តែ​ព្យាយាម​បញ្ជូន​សេចក្តី​ស្រឡាញ់​ជា​ភាសា​កំណើត​ដល់​កូន​ស្រី​របស់​នាង ប៉ុន្តែ​វា​មិន​មែន​ជា​ការ​ងាយ​ស្រួល​នោះ​ទេ។ នាង​បាន​ប្រាប់​អំពី​គ្រា​មួយ​ដែល​អាយវី​បដិសេធ​មិន​រៀន​ភាសា​វៀតណាម​ដោយ​និយាយ​ថា៖ «រៀន​ភាសា​វៀតណាម​គឺ​គួរ​ឲ្យ​ធុញ​ណាស់!»។

លោកបណ្ឌិត Tran Hong Van ស្ថាបនិកអង្គការលើកកម្ពស់ការអភិរក្សភាសា និងវប្បធម៌វៀតណាម VietSchool។

ការ​បដិសេធ​នោះ​ធ្វើ​ឱ្យ​នាង​ងឿង​ឆ្ងល់​ថា​៖ «​តើ​ខ្ញុំ​អាច​រក្សា ​ភាសា​វៀតណាម ​របស់​កូន​ខ្ញុំ ​ដោយ​របៀប​ណា​? នាងចាប់ផ្តើមទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីគ្រប់ឱកាសជារៀងរាល់ថ្ងៃ ចាប់ពីការចេញទៅក្រៅផ្ទះ រហូតដល់ការពន្យល់ពីរឿងសាមញ្ញៗជុំវិញខ្លួន ដោយជួយកូនរបស់នាងអភិវឌ្ឍការគិតពីរភាសាតាមបែបធម្មជាតិ។

ការចងចាំដ៏រំជួលចិត្តមួយទៀតគឺនៅពេលដែលលោកស្រី ង្វៀន ធីសាង ម្តាយក្មេករបស់លោកស្រី វ៉ាន់ បានចែករំលែកថា៖ «ខ្ញុំមានកូន ៩ នាក់ ក្នុងនោះ ៨ នាក់នៅបរទេស។ រាល់ពេលដែលខ្ញុំហៅទូរស័ព្ទទៅពួកគេនិយាយភាសាវៀតណាមមិនបាន វាពិតជាគួរឲ្យសោកស្តាយណាស់។ ខ្ញុំ​ចេះ​ភាសា​វៀតណាម ជីតា​របស់​ខ្ញុំ​រំភើប​ចិត្ត​ណាស់ រាល់​ពេល​ដែល​ខ្ញុំ​ឮ Ivy និយាយ​ថា "ខ្ញុំ​អញ្ជើញ​អ្នក​ទៅ​ញ៉ាំ" បេះដូង​ខ្ញុំ​ពោរពេញ​ដោយ​អំណរ។

តាំងពីរឿងតូចតាចនោះ អ្នកស្រី វ៉ាន់ បានដឹងថា ការបង្រៀនភាសាវៀតណាម មិនត្រឹមតែជាការចែករំលែកភាសាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាការភ្ជាប់មនោសញ្ចេតនាក្នុងគ្រួសារផងដែរ។ ចាប់​ពី​ពេល​នោះ​មក លោកស្រី​បាន​ប្ដេជ្ញា​ផ្ដួចផ្ដើម​គម្រោង​ជា​ច្រើន​ដើម្បី​ជួយ​ដល់​គ្រួសារ​វៀតណាម​ក្នុង​ការ​រក្សា​ភាសា​កំណើត។ គម្រោង «អានសៀវភៅជាមួយកុមារ» ដែលផ្តល់សៀវភៅ និងវីដេអូចំនួន ៧៨ ក្បាលដល់ ១០០ គ្រួសារវៀតណាមនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី គឺជាគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏ជោគជ័យមួយរបស់នាង។

លើសពីនេះ លោកស្រី វ៉ាន់ ក៏ចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងសកម្មភាពជាច្រើន ដើម្បីថែរក្សាភាសាវៀតណាមក្នុងសហគមន៍ជនវៀតណាមនៅអូស្ត្រាលីផងដែរ។ VietSpeech ជា​គម្រោង​ដែល​ទទួល​បាន​មូលនិធិ​ដោយ​ក្រុមប្រឹក្សា​ស្រាវជ្រាវ​អូស្ត្រាលី​ដែល​លោកស្រី Van ជា​សមាជិក​បាន​ផលិត​សៀវភៅ​ណែនាំ​កុមារ​ពហុភាសា។ ឯកសារផ្តល់ចំណេះដឹងដោយឥតគិតថ្លៃដល់គ្រួសារវៀតណាមដែលរស់នៅបរទេសលើប្រធានបទដូចជា៖ អត្ថប្រយោជន៍នៃការរក្សាភាសាកំណើតរបស់ពួកគេ; យុទ្ធសាស្ត្រ និងវិធីជួយកុមាររក្សាភាសាកំណើត របៀបបង្រៀនកុមារឱ្យរៀនភាសាវៀតណាមដោយរីករាយពីសម្ភារៈដែលមាន និងពីសកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃ និងការទំនាក់ទំនង។ ចំណេះដឹងអំពីប្រព័ន្ធភាសាអង់គ្លេស និងភាសាវៀតណាម ដូច្នេះកុមារអាចប្រៀបធៀប...

នៅខែតុលា ឆ្នាំ ២០២១ អ្នកស្រី Van បានទាក់ទងយ៉ាងសកម្មជាមួយទូរទស្សន៍ SBS វៀតណាម ហើយបានស្នើឱ្យផលិតកម្មវិធី "រក្សាវៀតណាម" ចាក់ផ្សាយរៀងរាល់សប្តាហ៍នៅលើទូរទស្សន៍ SBS វៀតណាម។ កម្មវិធីនេះបានក្លាយទៅជាកន្លែងសម្រាប់គ្រួសារវៀតណាមក្នុងប្រទេសអូស្ត្រាលី និងប្រទេសជាច្រើនទៀតចែករំលែករឿងរ៉ាវអំពីការថែរក្សាភាសាវៀតណាម ហើយទន្ទឹមនឹងនោះក៏អញ្ជើញអ្នកជំនាញឈានមុខគេលើពិភពលោកស្តីពីការអភិវឌ្ឍន៍ភាសាយុវជនពហុភាសាមកពិភាក្សាផងដែរ។

ដោយមានការលើកទឹកចិត្ត និងគាំទ្រពីស្ថានអគ្គកុងស៊ុលវៀតណាមប្រចាំទីក្រុងស៊ីដនី ក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ ២០២៣ លោកស្រី Van បានបន្តបង្កើតសាលា VietSchool ដែលជាអង្គការដើម្បីរក្សា និងអភិវឌ្ឍភាសា និងវប្បធម៌វៀតណាមតាមរយៈថ្នាក់រៀនវៀតណាម និងកម្មវិធីអន្តរកម្មដូចជា SuperSpeech និង «ការអានជាមួយកូនរបស់អ្នក»។

«ខ្ញុំចង់ជួយគ្រួសារក្នុងការដឹងពីរបៀបរក្សាវៀតណាមសម្រាប់កូនរបស់ពួកគេ។ ការរក្សាជនជាតិវៀតណាមគឺបញ្ជាក់ថាតើអត្តសញ្ញាណនិងអារម្មណ៍សហគមន៍របស់យើងរឹងមាំប៉ុណ្ណា»។

អ្នករក្សាភាសាវៀតណាមនៅអាមេរិក

នៅអាមេរិក រឿងអ្នកស្រី Ngo Kim Viet (រស់នៅរដ្ឋ Maryland) ក៏ពោរពេញដោយមនោសញ្ចេតនា និងសាទរផងដែរ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៥ នាងបានក្លាយជា "គ្រូបង្រៀនដែលស្ទាក់ស្ទើរ" នៅពេលដែលនាងឃើញថាក្មួយរបស់នាងមិនអាចនិយាយភាសាវៀតណាមបាន។ ដោយប្តេជ្ញាថានឹងបញ្ជូនភាសាកំណើតទៅកាន់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ នាងបានចាប់ផ្តើមបង្រៀនភាសាវៀតណាមតាមរយៈ Zoom ជាពិសេសបន្ទាប់ពីកូនៗរបស់នាងត្រូវជួលអ្នកបកប្រែក្នុងពេលធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅប្រទេសវៀតណាមវិញ។

ដោយសារមិនចេះភាសាវៀតណាម លោក Tuong Long ដែលត្រូវជាក្មួយបង្កើតរបស់អ្នកស្រី Ngo Kim Viet មានមោទនភាពនៅពេលដែលបន្ទាប់ពីបានរៀនប៉ុន្មានខែជាមួយមីងរបស់គាត់ គាត់អាចអានភាសាវៀតណាមបានយ៉ាងស្ទាត់ជំនាញ។

លោកស្រី Ngo Kim Viet បានចូលរួមថ្នាក់ភាសាវៀតណាមសម្រាប់កុមារវៀតណាម-អាមេរិកតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៥។

លោក Tuong Long ចែករំលែកថា៖ «ឥឡូវ​នេះ ក្នុង​ចំណោម​មិត្តភ័ក្តិ​វៀតណាម​របស់​ខ្ញុំ ខ្ញុំ​ជា​មនុស្ស​ដែល​ពូកែ​ខាង​ភាសា​វៀតណាម។ នាងមិនត្រឹមតែបង្រៀនភាសាវៀតណាមប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបង្រៀនវប្បធម៌វៀតណាមដល់កូនៗទៀតផង។ ខ្ញុំ​ឃើញ​ថា វៀតណាម​បាន​ជួយ​ខ្ញុំ​ច្រើន​ណាស់។ ពីមុនខ្ញុំជួបការលំបាកជាច្រើន ដោយសារខ្ញុំមិនចេះភាសាវៀតណាម មកពីមិនអាចជួយក្រុមហ៊ុនបកប្រែឲ្យអតិថិជនវៀតណាម រហូតត្រូវជួលអ្នកបកប្រែពេលធ្វើដំណើរសប្បុរសធម៌នៅសាប៉ា។ ដូច្នេះហើយ ខ្ញុំតាំងចិត្តថានឹងរៀនភាសាវៀតណាមឱ្យបានល្អ ហើយនឹងបង្រៀនកូនរបស់ខ្ញុំទៅថ្ងៃអនាគត»។

មិនត្រឹមតែបង្រៀនភាសាវៀតណាមដល់ក្មេងៗនៅតាមផ្ទះប៉ុណ្ណោះទេ អ្នកស្រី Kim Viet ក៏បានស្ម័គ្រចិត្តបង្រៀនភាសាវៀតណាមដល់កុមារក្នុងគ្រួសារវៀតណាម បង្រៀនក្នុងព្រះវិហារតាមចលនាកាយរឹទ្ធិ... លោកស្រីជឿជាក់ថា តាមរយៈកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់គាត់ ក្នុងមេរៀនតូចៗ លោកស្រី មិន​ត្រឹម​តែ​បង្រៀន​ភាសា​កំណើត​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ថែម​ទាំង​បាន​ឆ្លង​កាត់​ការ​បំផុស​គំនិត​វប្បធម៌ ជួយ​ដល់​យុវជន​ជំនាន់​ក្រោយ​រក្សា​អត្តសញ្ញាណ​វៀតណាម​ផង​ដែរ។

លោកស្រីបានចែករំលែកថា៖ “វិធីបង្រៀនវៀតណាមរបស់ខ្ញុំគឺតាមរយៈមេរៀនប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌ប្រពៃណី រូបភាពពិធីបុណ្យ និងវប្បធម៌ពិសេសរបស់វៀតណាម ដើម្បីអប់រំទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណីជាតិ ទាំងងាយស្រួលក្នុងការស្រូបយក និងស្វែងយល់ពីជីវភាពវប្បធម៌ប្រពៃណីថែមទៀត ដែលបង្កប់ដោយអត្តសញ្ញាណក្នុងតំបន់ ពោលគឺលើកកំពស់រូបភាព។ របស់ប្រទេស និងប្រជាជនវៀតណាមចំពោះមិត្តអន្តរជាតិ…”។

រឿង​រ៉ាវ​របស់​លោក​បណ្ឌិត Tran Hong Van និង​លោកស្រី Ngo Kim Viet បង្ហាញ​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ការ​ថែរក្សា​ភាសា​វៀតណាម​ក្នុង ​សហគមន៍​វៀតណាម​នៅ​បរទេស ។ គ្រប់ពាក្យ និងគ្រប់ពាក្យវៀតណាមដែលបង្រៀនមិនត្រឹមតែជាភាសាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាសកម្មភាពដែលភ្ជាប់វប្បធម៌ គ្រួសារ និងឫសគល់ផងដែរ។ សកម្មភាពដែលហាក់ដូចជាសាមញ្ញទាំងនេះកំពុងរួមចំណែកផ្សព្វផ្សាយអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌វៀតណាមជុំវិញពិភពលោក៕

បច្ចេកវិជ្ជា៖ ជាគន្លឹះក្នុងការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ភាសាវៀតណាម សម្រាប់យុវជនវៀតណាមនៅក្រៅប្រទេស ការអភិវឌ្ឍន៍ដ៏គួរឱ្យកត់សម្គាល់នៃបច្ចេកវិទ្យាក្នុងវិស័យអប់រំកំពុងបើកឱកាសថ្មីៗជាច្រើនសម្រាប់ការបង្រៀនភាសាវៀតណាមនៅបរទេស។ ពីកម្មវិធីរៀនភាសារហូតដល់ថ្នាក់អនឡាញ បច្ចេកវិទ្យាកំពុងក្លាយជាឧបករណ៍ដ៏មានអានុភាពដើម្បីជួយជំនាន់វ័យក្មេងនៃជនជាតិវៀតណាមនៅឯបរទេសរក្សា និងលើកកម្ពស់ភាសាកំណើតរបស់ពួកគេយ៉ាងងាយស្រួល និងមានប្រសិទ្ធភាព។

«សួនកុមារភាសាវៀតណាម» ជាច្រើនសម្រាប់ក្មេងៗវៀតណាមនៅឯបរទេស និងនិស្សិតរុស្ស៊ី មហោស្រពវៀតណាម ការបកប្រែភាសាវៀតណាមសប្បាយៗ ស្វែងយល់អំពីប្រទេសវៀតណាម .... ជាសកម្មភាពដ៏មានសារៈប្រយោជន៍សម្រាប់សហគមន៍វៀតណាម ជាពិសេសគឺយុវជនជំនាន់ក្រោយនៃជនបរទេសនៅប្រទេសរុស្ស៊ី និងជំនាន់ជនជាតិរុស្ស៊ីស្រឡាញ់ប្រទេស និងប្រជាជនវៀតណាម។