អាស៊ាន៖ ជាចំណុចសំខាន់នៃសន្តិភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍ

Bat Xat រួមចំណែកកសាងព្រំដែនសន្តិភាព មិត្តភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍន៍

វៀតណាមជាប្រទេសដែល JICA ផ្តល់អាទិភាពលើ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ក្នុងតំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍

លោក Bui Thanh Son រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសវៀតណាម

គ្រាប់ពូជនាគ្រានោះបាននាំមកនូវលទ្ធផលដ៏អស្ចារ្យ សហគមន៍អាស៊ានត្រូវ​បានបង្កើតឡើង អភិវឌ្ឍយ៉ាងរឹងមាំ និងត្រៀមខ្លួនជាស្រេចដើម្បីក្លាយជាមជ្ឈភាពនៅក្នុងដំណើរការទាំងឡាយក្នុងតំបន់។ អាស៊ានបានអះអាងបន្តិចម្តងៗនូវតួនាទីរបស់ខ្លួនថាជាសសរស្តម្ភនៃសន្តិភាព ជាចំណុចសំខាន់នៃកំណើន និងជាស្នូលនៃការសន្ទនា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់។

ផ្សព្វផ្សាយតម្លៃនៃការសន្ទនា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ

ដោយបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងបរិបទនៃការផ្លាស់ប្តូររបស់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាជាច្រើនមកពីគ្រប់ទិសទី អាស៊ានយល់ច្បាស់ជាងអ្នកណាទាំងអស់អំពីតម្លៃនៃបរិយាកាសសន្តិភាព សុវត្ថិភាព និងស្ថិរភាព។ តាមពិតទៅ នេះគឺជាសំណើសំខាន់ នៃបញ្ហាកំណើន និងវិបុលភាព ហើយសម្រាប់ខ្លួនឯងការសន្ទនា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគឺជាដំណោះស្រាយចំពោះបញ្ហានេះ។ ប្រទេសអាស៊ានទាំងឡាយកំពុងសហការរួមគ្នាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះដោយមានការចូលរួមពីសហគមន៍អន្តរជាតិទាំងមូល។

ប្រការនេះត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងជាបឋមនៅក្នុងស្តង់ដារនៃការប្រព្រឹត្តដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយអាស៊ាន ដែលរួមចំណែកដល់ការកំណត់ និងដឹកនាំទំនាក់ទំនងសហប្រតិបត្តិការឆ្ពោះទៅរកគោលដៅសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាពរួម។ សន្ធិសញ្ញាមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (TAC) គឺជាការបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ាន។ រហូតមកដល់ពេលនេះ TAC ដែលមានប្រទេសចូលរួមចំនួន ៥១ បានក្លាយជាឯកសារមូលដ្ឋានសម្រាប់ទំនាក់ទំនង និងជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ទំនាក់ទំនង និងការប្រព្រឹត្តរវាងបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់ មាន​ប្រទេសកាន់តែច្រើនឡើងបានបង្ហាញបំណងចង់ចូលរួម បង្ហាញ​តម្លៃ និងភាពរឹងមាំ នៃសន្ធិសញ្ញា ក៏ដូចជាជោគជ័យរបស់អាស៊ានក្នុងការចែករំលែក និងផ្សព្វផ្សាយស្តង់ដារនៃការប្រព្រឹត្តទាំងឡាយ។

ឧទាហរណ៍មួយទៀតនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ានគឺការអនុវត្តសេចក្តីប្រកាសស្តីពីការប្រតិបត្តិរបស់​ភាគីនានានៅសមុទ្រខាងកើត (DOC) និងការចរចាលើក្រមប្រតិបត្តិនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង (COC)។ ទាំងនេះគឺជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាស៊ានក្នុងការកសាងសមុទ្រខាងកើតជាសមុទ្រសន្តិភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍ​ប្រកបដោយចីរភាព ហើយក៏ជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការកសាងវប្បធម៌ពិគ្រោះយោបល់ និងកិច្ចសន្ទនាផងដែរ។

ពិភពលោកកំពុងផ្លាស់ប្តូរឥតឈប់ឈរ ផ្ទុកនូវភាពមិនច្បាស់លាស់ជាច្រើន សន្តិភាពមិនមែនគ្រាន់តែជាអវត្តមាននៃសង្រ្គាម និងជម្លោះនោះទេ។ សន្តិភាពក៏មិនត្រូវបានផ្តល់ឱ្យដែរ។ ជាមួយនឹងបទពិសោធន៍ជាងកន្លះសតវត្ស អាស៊ានយល់យ៉ាងជ្រាលជ្រៅថា សន្តិភាពអាចសម្រេចបានលុះត្រាតែមានឆន្ទៈដូចគ្នា សាមគ្គីភាព និងការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការកសាង និងពូនជ្រំទំនាក់ទំនងប្រកបដោយ​ស្ថិរភាព និងត្រៀមខ្លួនជាស្រេចរួមចំណែកទំនួលខុសត្រូវចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។ ការខ្វែងគំនិតគ្នាគឺជៀសមិនរួចទេ ប៉ុន្តែសំខាន់បំផុតគឺការប្រព្រឹត្តដោយសុច្ចរិត និងស្មោះត្រង់ យកឈ្នះលើអាត្មានិយម ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពរួមគ្នា ដើម្បីប្រយោជន៍រួម។

ខ្យល់ថ្មីសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍ

ចាប់តាំងពីថ្ងៃដំបូង អាស៊ានបានយកសេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្មជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ និងជាកម្លាំងជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់។ ការអភិវឌ្ឍទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច-ពាណិជ្ជកម្មត្រូវបានសម្គាល់ដោយការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន (AFTA) ក្នុងឆ្នាំ១៩៩២ ​និងការខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីធ្វើសេរីភាវូបនីយកម្មនូវ​លំហូរពាណិជ្ជកម្មទំនិញ សេវាកម្ម និងការវិនិយោគ។

ទន្ទឹមនឹងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងក្នុងតំបន់ អាស៊ានបាន​ពង្រីកទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយខាងក្រៅ ដោយនាំសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានទៅជាចំណុចប្រសព្វនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការពហុភាគី។ បណ្តាញ​កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងអាស៊ាន និងប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចធំៗជាច្រើនក្នុងពិភពលោក រួមជាមួយការដែលកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយក្នុងតំបន់ (RCEP) ​បាន​ចូលជាធរមាននៅថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ គឺជាការរួមចំណែកជាក់ស្តែងរបស់អាស៊ានសម្រាប់ប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគី បើកចំហ និងតម្លាភាពនៅក្នុងតំបន់ និងនៅលើពិភពលោក។

ជាមួយនឹងប្រជាជនជិត ៧០០ លាននាក់ និងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) ជិត ៤ ពាន់ពាន់លានដុល្លារ អាស៊ានគឺជាតំបន់​សេដ្ឋកិច្ចមួយ​ដ៏ធំ និងរីកចម្រើន។ ដោយយកឈ្នះលើ "ការថយចុះ" នៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក អាស៊ានបាន​បង្កើត​ខ្យល់ថ្មីមួយ បង្កើតកម្លាំងចលករ និងនាំមកនូវក្តីសង្ឃឹមប្រកបដោយ​សុទិដ្ឋិនិយមចំពោះ​សេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។

នៅក្នុងរូបភាពទូទៅដ៏អាប់អួរនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក អាស៊ានជាចំណុចភ្លឺនៃកំណើន និងជាទិសដៅវិនិយោគដ៏ទាក់ទាញ។ កំណើនក្នុងតំបន់ត្រូវបានគេព្យាករណ៍ថានឹងមានភាពវិជ្ជមាន ដោយសម្រេចបាន ៤.៧% ក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ និង ៥% នៅឆ្នាំ ២០២៤ ដែលលើសពីមធ្យមភាគពិភពលោក។ ទន្ទឹមនឹងនេះ នៅឆ្នាំ២០២២ ពាណិជ្ជកម្មទំនិញរបស់អាស៊ាននឹងកើនឡើងជិត ១៥% សម្រេចបាន ៣.៨ ពាន់ពាន់លានដុល្លារ ខណៈដែលលំហូរវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសនឹងកើនឡើង ៥.៥% សម្រេចបានជិត២២៥ ពាន់លានដុល្លារ។

ប្រឈមមុខនឹងនិន្នាការដ៏ធំនៃសម័យកាល អាស៊ានបានកែសម្រួលយ៉ាងឆាប់រហ័សនូវវិធីសាស្រ្ត មានការច្នៃប្រឌិតនៅក្នុងវិធី​ និងខ្លឹមសារសហប្រតិបត្តិការ ឆ្ពោះទៅរកទិសដៅបៃតង ស្អាត និងនិរន្តរភាព។ ស្វែងរក និងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យមានសក្តានុពលថ្មីៗ គឺជាការផ្តោត និងជាការយកចិត្តទុកដាក់កំពូលក្នុងការផ្លាស់ប្តូររវាងអាស៊ាន និងដៃគូ។

វិធានការជាច្រើនត្រូវបានអនុវត្តយ៉ាងខ្លាំង ដូចជាការចរចាដើម្បីដំឡើងនូវកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទំនិញអាស៊ាន កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី (FTA) រវាងអាស៊ាន និងចិន កូរ៉េ ជប៉ុន និងឥណ្ឌា ។ល។ ព្រមទាំងបានលើក​ឡើងនូវ​គំនិតផ្តួចផ្តើមថ្មីៗជាច្រើនដូចជា ការបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងក្របខណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលអាស៊ាន ក្របខណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចវិលជុំ ក្របខ័ណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចសមុទ្របៃតង និងយុទ្ធសាស្ត្រអព្យាក្រឹតកាបូន។

សកម្មជាង វិជ្ជមានជាង មានទំនួលខុសត្រូវជាង និងមានប្រសិទ្ធភាពជាង

ការចូលជាសមាជិកអាស៊ាននៅពេលដែលចាប់ផ្តើមការផ្លាស់ប្តូរថ្មី និងធ្វើសមាហរណកម្ម ដំណើរការជាមួយអាស៊ានជិត ៣០ ឆ្នាំ កន្លងមក បានបង្ហាញឱ្យឃើញយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវគោលនយោបាយរបស់វៀតណាម ដែលតែងតែខិតខំប្រឹងប្រែង និងរួមចំណែកអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីអាស៊ានមួយរួបរួម និងអភិវឌ្ឍយ៉ាងខ្លាំង។

ប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលនយោបាយការបរទេសរបស់បក្ស ក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំនៃការអនុវត្តសេចក្តីសម្រេចចិត្តលេខ ២២-NQ/TW របស់ការិយាល័យនយោបាយស្តីពីការធ្វើសមាហរណកម្មអន្តរជាតិ និងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ នៃការអនុវត្តសេចក្តីណែនាំលេខ ២៥-CT/TW របស់គណៈលេខាមជ្ឈិម​បក្សស្តីពីការជម្រុញ និងលើកកំពស់ទំនាក់ទំនងការបរទេសពហុភាគីដល់ឆ្នាំ២០២៣០ វៀតណាមកំពុងដើរតួនាទីសំខាន់ និងដឹកនាំវិស័យសហប្រតិបត្តិការរបស់អាស៊ានជាច្រើន។

ស្មារតីនៃការទទួលខុសត្រូវ និងការរួមវិភាគទានជាក់ស្តែងរបស់ក្រសួង ស្ថាប័ន និងមូលដ្ឋាន បានរួមចំណែកក្នុងការអះអាងនូវរូបភាពវៀតណាមមួយសកម្ម ម្ចាស់ការ មានភាពបត់បែន និងច្នៃប្រឌិត ជាមួយតួនាទីកាន់តែកើនឡើងនៅក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិ។ គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់វៀតណាម ជាពិសេសតាមរយៈប្រធានអាស៊ានក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៨, ២០១០ និង ២០២០ បានបន្សល់ទុកនូវទ្រព្យសម្បត្តិដ៏មានតម្លៃសម្រាប់អាស៊ាន បង្កើតកម្លាំងចលករក្នុងការជំរុញដំណើរការកសាងសហគមន៍ឱ្យកាន់តែរឹងមាំ និងរីកច្រើន។

ដូចដែលលោកអគ្គលេខាបក្ស Nguyen Phu Trong បានអះអាងថា៖ “វៀតណាមប្តេជ្ញាថែរក្សានិរន្តរភាពនៃផ្ទះរួមរបស់យើង។ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងសមាគមអាស៊ាន គឺជាអាទិភាពកំពូល និងជាជម្រើសយុទ្ធសាស្ត្ររបស់វៀតណាម។ ដោយស្មារតីនៃការចូលរួមយ៉ាងសកម្ម មានទំនួលខុសត្រូវ និងការរួមវិភាគទានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព វៀតណាមប្ដេជ្ញាចូលរួមជាមួយបណ្តាប្រទេសជាសមាជិក ខិតខំប្រឹងប្រែង និងប្តេជ្ញាចិត្តដើម្បីសម្រេចបាននូវសេចក្តីប្រាថ្នាអំពីអាស៊ានមួយរីកច្រើនខ្លាំងក្លា ជាចំណុចសំខាន់នៃសន្តិភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍន៍៕

យោងតាមកាសែតកងទ័ពប្រជាជន