បើទោះបីនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះផ្លូវឆ្ពោះទៅតំបន់រមណីយដ្ឋានប្រាសាទបុរាណ ដែលមានសភាពស្រួលបួលគ្រាន់បើ អាចឲ្យរថយន្តគ្រប់ប្រភេទបើកចូលទៅដល់បានក្តី ក៏គេកម្រឃើញមានក្រុមទេសចរក្នុងស្រុកពីចម្ងាយបានមកទស្សនា ឬស្គាល់ទីប្រាសាទ ដែលមានទំហំធំធេងកណ្តាលព្រៃស្ទើរដួលរលំអស់នេះទេ។
ប្រាសាទបាកាន ឬ ប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិបាកាន ឃុំរណសិរ្ស ស្រុកសង្គមថ្មី ខេត្តព្រះវិហារ
ប្រាសាទបាកាន ឬ ប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិបាកាន ឃុំរណសិរ្ស ស្រុកសង្គមថ្មី ខេត្តព្រះវិហារមានចម្ងាយប្រហែលជា ១០៥ គីឡូម៉ែត្រពីក្រុងព្រះវិហារ ឬក៏អាចចូលតាមផ្លូវក្រួសក្រហមចំពីមុខសាលាស្រុកប្រាសាទបល្ល័ង្ក ខេត្តកំពង់ធំ បែកចេញពីផ្លូវជាតិលេខ ៦ ចម្ងាយ ៧៥ គីឡូម៉ែត្រ ខណៈប្រាសាទនេះ ស្ថិតនៅខាងកើតតំបន់អង្គរគឺ មានចម្ងាយ ១០០ គីឡូម៉ែត្រ។
ប្រាសាទបាកាន ឬ ប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិបាកាន ឃុំរណសិរ្ស ស្រុកសង្គមថ្មី ខេត្តព្រះវិហារ
ក្រុមប្រាសាទ ព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ ឬ ប្រាសាទបាកាន មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិបាកាន ឃុំរណសិរ្ស ស្រុកសង្គមថ្មី ខេត្តព្រះវិហារ ស្ថិតនៅជិតតំបន់ត្រីកោណព្រំប្រទល់ខេត្តបីគឺ ខេត្តព្រះវិហារ ខេត្តកំពង់ធំ និងខេត្តសៀមរាប ដែលប្រាសាទនេះ ស្ថិតនៅខាងកើតតំបន់អង្គរចម្ងាយប្រមាណ ១០០ គីឡូម៉ែត្រ។ ការដាក់ឈ្មោះព្រះខ័នកំពង់ស្វាយគឺដើម្បីមានភាពងាយស្រួលក្នុងការហៅចំណាំ និងបញ្ចៀសការភ័ន្តច្រឡំ ព្រោះយើងដឹងរួចមកហើយថានៅខេត្តសៀមរាប ក្រុងអង្គរ ក៏មានប្រាសាទព្រះខ័នផងដែរ ដែលជាក់ស្តែងក្រុមប្រាសាទនេះ ពីអតីតកាលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តកំពង់ស្វាយ (Preah Khan of Kampong Svay)។
ប្រាសាទបាកាន ឬ ប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិបាកាន ឃុំរណសិរ្ស ស្រុកសង្គមថ្មី ខេត្តព្រះវិហារ
ក្រុមប្រាសាទព្រះខ័នស្ថិននៅក្នុងបរិវេណកំផែងព័ទ្ធជុំវិញដ៏ធំដែលមានក្រឡាផ្ទៃជិតប្រាំគីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដែលត្រូវបានកសាងដំបូងដោយព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី១ ប៉ុន្តែទទួលការកសាងនិងកែប្រែមួយចំនួនដោយព្រះមហាក្សត្រក្រោយ (ព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័ន ទី២ និងព្រះបាទជ័យវរ្ម័ន ទី៧)។ ចម្លាក់ភាគច្រើនត្រូវទទួលរងការលួចប្លន់ ឬយកចេញបូករួមទាំងរូបបដិមាព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ដែលបានក្លាយជានិមិត្តរូបនិងត្រូវបានគេឆ្លាក់ឡើងវិញជាច្រើន។
នៅជុំវិញប្រាង្គប្រាសាទកណ្តាល ប្រាសាទព្រះខ័ន (ឬប្រាសាទបាកាន) មានប្រាសាទតូចៗជាច្រើន ដូចជាប្រាសាទព្រះដំរីដែលអ្នកស្រុកតែងឈាងចូលទៅអុជធូបដើម្បីបន់ស្រន់សុំសេចក្តីសុខ ចម្ងាយប្រមាណជាង ១ គីឡូម៉ែត្រមុនពេលចូលទៅប្រាសាទព្រះខ័ន។ គេក៏ឃើញមាន ប្រាសាទព្រះចតុម្មុខ ទម្រង់ជាចម្លាក់ព្រះពុទ្ធរូបទ្រង់ឈរបែរទល់ខ្នងគ្នាទៅទិសទាំង៤ ក្នុងរចនាបថក្រោយបាយ័ន (សិល្បៈលង្វែក) ដែលកម្រនឹងឃើញហើយប្រាសាទនេះបានដួលរលំអស់ពាក់កណ្តាលតាំងពីយូរណាស់មកហើយ នៅសល់តែត្រឹមចង្កេះចុះមកក្រោមតែប៉ុណ្ណោះ តំណាលក្រោយមកត្រូវជួសជុលឡើងវិញនៅថ្ងៃទី១៩ ខែមិនា ឆ្នាំ២០១៨ រួចរាល់នៅថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨។ ក្រៅពីនេះនៅមានប្រាសាទមួយចំនួនទៀតដូចជា ប្រាសាទព្រះស្ទឹង ដែលមានកំពូលជាព្រហ្មមុខបួន ក្នុងរចនាបថបាយ័ន និង ប្រាសាទព្រះថ្កោល ដែលជាប្រាសាទលើកោះនៅចំកណ្តាលបារាយណ៍(ត្រពាំងប្រដាក)។
ប្រាសាទបាកាន ឬ ប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិបាកាន ឃុំរណសិរ្ស ស្រុកសង្គមថ្មី ខេត្តព្រះវិហារ
ក្រុមប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ កសាងឡើងនៅក្នុងសម័យអង្គរ ស្ថិតនៅរវាងពាក់កណ្តាលសតវត្សរ៍ទី១១ និងដើមសតវត្សរ៍ទី១៤។ ប្រាង្គកណ្តាលប្រាសាទព្រះខ័ន កសាងឡើងក្នុងពាក់កណ្តាលសតវត្សទី១២ ស្ថិតក្នុងរចនាបថអង្គវត្ត ចំណែកប្រាសាទរណបជុំវិញ កសាងឡើងនៅចុងសតវត្សរ៍ទី១២ និងដើមសតវត្សរ៍ទី១៣ ស្ថិតក្នុងរចនាបថបាយ័ន និងមានប្រាសាទមួយទៀតកសាងឡើងនៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី១១ សម្រាប់ឧទ្ទិសទៅព្រហ្មញ្ញសាសនា តែសាងសង់មិនទាន់រួចនៅឡើយទេ។ ក្រុមប្រាសាទបាកាន ភាគច្រើនកសាងឡើងសម្រាប់ឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា (មហាយាន និងហិនយាន)។
ប្រាសាទបាកាន ឬ ប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិបាកាន ឃុំរណសិរ្ស ស្រុកសង្គមថ្មី ខេត្តព្រះវិហារ
លោក ប៉ាត់ សំណាង មន្ត្រីប៉ូលិសបេតិកភណ្ឌ ប្រចាំការនៅឯប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ ក៏ឲ្យដឹងស្រដៀងគ្នាដែរពីចំនួនភ្ញៀវទេសចរមកកម្សាន្តទីនេះថា៖ «ដោយសារមិនសូវមានអ្នកគេស្គាល់ ហើយពីមុនផ្លូវក៏មិនសូវស្រួលធ្វើដំណើរទៀតនោះ ទើបតំបន់នេះរាងខ្សត់ភ្ញៀវទេសចរខ្មែរពីចម្ងាយ។ រាល់ថ្ងៃមានទេសចរបរទេសមកមិនសូវដាច់គឺមានម្នាក់ ឬពីរនាក់ ឬលក្ខណៈជាក្រុមមកទស្សនា។ ខណៈផ្លូវចូលមកក៏ស្រួលច្រើនហើយក្តី តែភ្ញៀវខ្មែរនៅតែខ្សត់មកលេងដដែល»។
មន្រ្ដីប៉ូលិសបេតិកភណ្ឌរូបនេះបន្តទៀតថា៖ «ការជូនភ្ញៀវទៅកម្សាន្តតំបន់នានានៃទីវាលប្រាសាទព្រះខ័ន ប្រសិនបើជាភ្ញៀវខ្មែរ យើងមិនយកសេវាកម្មប្រាក់ឈ្នួលនោះទេគឺស្រេចតែទឹកចិត្តភ្ញៀវឲ្យប៉ុណ្ណោះ ខណៈភ្ញៀវទេសចរបរទេសវិញយើងយកពីគាត់ម្នាក់ ៥ ដុល្លារ»។
ប្រាសាទបាកាន ឬ ប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិបាកាន ឃុំរណសិរ្ស ស្រុកសង្គមថ្មី ខេត្តព្រះវិហារ
តាមឯកសារក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានឲ្យដឹងថា ប្រាសាទព្រះខ័នកំពង់ស្វាយ កសាងឡើងនៅសម័យអង្គរ នាពាក់កណ្តាលសតវត្សរ៍ទី ១១ និងដើមសតវត្សរ៍ទី ១២ ក្នុងរាជព្រះបាទសូរ្យវរ្ម័នទី ១-(គ.ស ១០០២-១០៥០)។ ប្រាសាទនេះមានកំពែងពីរជាន់ បើយោងតាមប្រវត្តិវិទូឲ្យដឹងថា ប្រាសាទបាកានក៏ជាទីកន្លែងលាក់ខ្លួនរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ មុនពេលព្រះអង្គឡើងគ្រងរាជ្យនៅឆ្នាំ ១១៨១ នេះបើតាមរចនាប័ទ្មនៃសំណង់ស្ថាបត្យកម្មខ្លះស្រដៀងគ្នាទៅនឹងរចនាប័ទ្មប្រាសាទបាយ័ន និងប្រាសាទតាព្រហ្មនោះ៕
（សរុបដោយ ហេង វុធ្ធ）
（ប្រភពព័ត៌មាន: postkhmer និង kampucheers.com）
មតិពីមិត្តអ្នកអាន