ថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកា២០១៩នេះគឺជាខួបគម្រប់ ៦៧ ឆ្នាំ នៃទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិរបស់ព្រះរាជា ណាចក្រកម្ពុជា ។ នៅថ្ងៃនេះរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានិងជនរួមជាតិខ្មែរទាំងអស់តែងបានប្រារព្ធរម្លឹកទៅដល់ថ្ងៃដែលកម្ពុជាទទួលបានឯករាជ្យភាពពេញបរិបូណ៌ពីអាណានិគមនិយមបារាំង និង រំលឹកដល់ស្នាមព្រះហត្ថរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជាព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋដែលទ្រង់បានខិតខំប្រឹងប្រែងទាមទារឯករាជ្យពីអាណានិគមនិយមបារាំងហើយនាំឯករាជ្យភាពសន្តិភាពសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ។
ទិដ្ឋភាពនៃពិធីនេះ
នាព្រឹកព្រលឹមនៅថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកានេះនៅវិមានឯករាជ្យដែលជាតំណាងនៃឯករាជ្យភាពបូរណភាពសនិ្តភាពរបស់កម្ពុជាបានទទួលនូវភាពអឺងកងនៃសម្លេង មហាជនមកចូលរួមអបអរសាទរការប្រារព្ធខួបរម្លឹកដល់ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិដែលគ្រប់គ្នាមិនអាចបំភ្លេចបានក្នុងទឹកមុខញញឹម និង សម្លៀកបំពាក់ដ៏ ស្រស់ស្អាតចម្រុះព័ណ៌នៅដៃមានកាន់ទង់ជាតិនិងបដាពាក្យស្លោកដែលមានអត្ថន័យអបអរបុណ្យឯករាជ្យជាតិ ៩វិច្ឆិកាបានឈប់ព័ទ្ធជុំវិញវមានឯករាជ្យរងចាំដំណើរយាងដល់របស់ព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហា ក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។ គេសង្កេតឃើញវត្តមានរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំសំខាន់បានមានវត្តមានជាបន្តបន្ទាប់ចាប់តាំងពីម៉ោង៧៖៣០នាទីដែលក្នុងនោះរួមមានសម្តេចវិបុលសេនាភក្តី សាយ ឈុំ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា,សម្តេចអគ្គមហាពញ្ញាចក្រី ហេង សំរិនប្រធានរដ្ឋសភា ,សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ,រួមទាំងមន្ត្រីរាជការសមាជិករាជរដ្ឋាភិបាលព្រឹទ្ធសភារដ្ឋសភាកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ព្រះសង្ឃ និង ប្រជា ពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់ ។ ដោយឡែកឯកអគ្គរដ្ឋទូតរាជទូតនៃប្រទេសជាមិត្តនៅកម្ពុជាក៏មានវត្តមាននៅក្នុងពិធីដ៏មហាឡារិកនេះដែរ ។
ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពុំមានវត្តមាននៅក្នុងពិធីនោះទេ ដោយសម្តេចជាប់នៅក្នុងបំរាមការធ្វើចត្តាឡីស័ក រយៈពេល១៤ ថ្ងៃ ក៏ប៉ុន្តែទោះបីមិនបានចូលរួមដោយផ្ទាល់តែសម្តេចបានបង្ហោះសារចូលរួមអបអរសាទរ នៅក្នុង ផេកហ្វេសបុកផ្លូវការរបស់សម្តេចផងដែរ ។
នៅម៉ោង៧៖៥០ នាទី ក្បួនព្រះទីនាំងរបស់ព្រះមហាក្សត្របានយាងដល់កន្លែងប្រារព្ធពិធីក្រោមការទទួលស្វាគមន៍របស់ឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់របស់រាជរដ្ឋភិបាលក្រោម សម្លេ ងជ័យឃោស និង សម្លេងទ្រែទ័ពនៃកងកិត្តិយស ។
ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិលើកទី៦៧ និងខួបលើកទី៦៧ នៃការបង្កើតកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ត្រូវបានរៀបចំឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំដើម្បីរំលឹកដល់ព្រះរាជបេសកកម្មដើម្បីជាតិមាតុភូមិនិងប្រជារាស្ត្រខ្មែរ របស់សម្តេចព្រះវររាជបិតា សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ក្នុងការទាមទារឯករាជ្យពីអាណាព្យាបាលបារាំង។
តាមសន្ធិសញ្ញាចុះថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៤៩ បារាំងបានទទួលស្គាល់តាមផ្លូវច្បាប់នូវឯករាជ្យរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ប៉ុន្តែនោះគ្រាន់តែជាគោលការណ៍ច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ ដោយកម្ពុជានៅខ្វះឯករាជ្យជាច្រើនវិស័យដូចជា អធិបតេយ្យខាងយុត្តិធម៌ ប៉ូលិស អំណាចបញ្ជាការយោធា ការទូត ការប្តូរ និងការឲ្យចាយធនប័ត្រ ជាដើម។
ទិដ្ឋភាពនៃពិធីនេះ
ថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ១៩៥២ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ បានសន្យាយ៉ាងឱឡារិកចំពោះប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គថា «ព្រះអង្គនឹងដណ្តើមយកឯករាជ្យទាំងស្រុងនេះដើម្បីមាតុភូមិក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំយ៉ាងយូរបំផុត»។
នៅថ្ងៃទី៩ កុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៥៣ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ស្តេចយាងចាកចេញពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឆ្ពោះទៅកាន់ប្រទេសបារាំង ដើម្បីទាមទារឯករាជ្យសម្រាប់កម្ពុជា ជាមួយប្រមុខរដ្ឋបារាំង ។
ក្រោយជំនួបជាបន្តបន្ទាប់ដោយមានការចូលរួមពីសំណាក់ឥស្សរជនកំពូលនាសម័យនោះព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តមសីហនុ បានសន្យាយ៉ាងមហោឡារិក នៅក្នុងព្រះសុន្ទរកថាមួយនាថ្ងៃទី១៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៥៣ ថា «ព្រះអង្គនឹងបូជាជីវិតដើម្បីដណ្តើមយកឯករាជ្យឱ្យបាន១០០ភាគរយ» ។ឈានដល់ថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ គឺ៨ខែមុនសន្និសីទក្រុងហ្សឺណែវមានធ្វើពិធីមួយនៅមុខព្រះបរមរាជវាំង ដែលឧទ្ទិសចំពោះការដកថយនៃអំណាចរបស់បារាំងពីប្រទេសកម្ពុជា ។
កងទ័ពនិងអគ្គសេនាធិការរបស់បារាំងបានដកថយពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។ ឯករាជ្យរបស់ខ្មែរបានក្លាយទៅជាឯករាជ្យអចិន្ត្រៃយ៍និងទាំងស្រុង។ វិបត្តិរវាងខ្មែរ និងបារាំងត្រូវបានបញ្ចប់៕
(សរុបដោយ ហេង វុធ្ធី)
(ប្រភពព័ត៌មាន: rasmeinews.com// Thmeythmey)