ទន្លេសាបជាបឹងទឹកសាបធំជាងគេនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាបឹងដែលផ្តល់ទិន្នផលត្រីច្រើនជាងគេលើពិភពលោក ជាជម្រកសត្វស្លាបទឹកធំជាងគេនៅក្នុងតំបន់ ជាកន្លែងដែលអាចប្រមូលផលសត្វពស់ច្រើនជាងគេលើពិភពលោក (៥លានក្បាលក្នុង ១ ឆ្នាំ) ហើយបាតុភូតដែលមានតែមួយនៅលើពិភពលោកគឺនៅពេលរដូវវស្សា ទន្លេសាបស្រូបយកទឹកពីជំនន់ទន្លេមេគង្គ ហើយនៅរដូវទឹកសម្រក គឺទន្លេសាបបញ្ចេញទឹកពីអាងរបស់ខ្លួនមកទន្លេមេគង្គវិញ។
ភូមិបណ្តែតទឹកមួយនៅក្នុងបឹងទន្លេសាប ខេត្តពោធិសាត់។ (រូបថត៖ ឈុត ឈាណា / អច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ)
ទន្លេសាប ជាកូនសមុទ្រទឹកសាបដោយសារវិសាលភាពដ៏ធំរបស់បឹងនេះ។ បឹងទន្លេសាប ជាអាងស្តុកទឹកធម្មជាតិ និងជាជំរកមច្ឆជាតិដ៏សំខាន់សម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា។ នៅរដូវប្រាំងបឹងមានទំហំតូច ប្រហែល ២៧០០ គ.ម២ និងមានជម្រៅជាង១ម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ។ នៅរដូវវស្សាវិញ ទឹកទន្លេមេគង្គច្រាលឡើងតាមទន្លេសាប ចូលមក បឹងទន្លេសាប ធ្វើឱ្យបឹងនេះមានទំហំដល់ទៅជាង ១៦០០០ គ.ម២ និងជម្រៅដល់ទៅ ៩ម៉ែត្រ។ បឹងទន្លេសាប ពង្រីក វិសាលភាពរបស់ខ្លួននៅរដូវវស្សា ដោយពង្វាតផ្ទៃទឹកចូលទៅតាមតំបន់ព្រៃរនាម ដែលនៅជុំវិញ បង្កលក្ខខណ្ឌអនុគ្រោះដល់ការពងកូនរបស់មច្ឆាជាតិ។ កត្តានេះហើយដែលធ្វើឱ្យបឹងទន្លេសាប ក្លាយជាប្រភពត្រីទឹកសាបធំជាងគេនៅលើពិភពលោក។ បឹងទន្លេសាប ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព ប្រជាជនកម្ពុជាប្រមាណជាង ៣លាននាក់ ផ្តល់ត្រីទឹកសាប ៧៥%នៃផលិតផលត្រីទឹកសាបសរុបក្នុង ប្រទេស។
នៅពេលដែលភ្លៀងមូសុងវស្សាថយចុះក្នុងខែវិច្ឆិកា ទឹកទន្លេមេគង្គក៏ចាប់ផ្តើមស្រកចុះ។ ទឹកក្នុងបឹងទន្លេសាប ក៏ហូរត្រឡប់ចេញមក ឆ្លងកាត់ទន្លេសាបចូលក្នុងទៅទន្លេមេគង្គវិញ។ ស្របពេលជាមួយគ្នានោះ ហ្វូងមច្ឆជាតិដ៏ច្រើនឥតគណនា ក៏បានធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីចេញពីបឹងទន្លេសាប ត្រឡប់ចូលទៅក្នុងទន្លេមេគង្គវិញផងដែរ។
ព្រឺត្តិការណ៍ បានធ្វើឲ្យប្រជាជនរស់នៅក្នុងតំបន់ ទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីការធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីនៃហ្វូងត្រីដ៏មហាសាលប្រចាំឆ្នាំនេះផងដែរ។ ពួកគេរស់នៅក្នុងផ្ទះបណ្តែតទឹក ដើម្បីធ្វើការនេសាទតែម្តង ដូចមានរូបភាពបង្ហាញខាងលើស្រាប់។
មុខរបរពីការនេសាទត្រី របស់ប្រជាជនរស់នៅជុំវិញបឹងនេះ ។ (រូបថត៖ RFA)
លោកបណ្ឌិត ហ្សេប ហូហ្គេន ជាសមាជិក និងជាអ្នករៀបចំកម្មវិធីទូរទស្សន៍ភូមិសាស្ត្រជាតិ (National Geographic) ព្រមទាំងជាអ្នកដឹកនាំគម្រោងអច្ឆរិយភាពនៃទន្លេមេគង្គ (Wonders of the Mekong) មានប្រសាសន៍ថា៖ «ទន្លេសាប គឺជាទីតាំងធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីរបស់មច្ឆជាតិដ៏ច្រើនលើសលប់ក្នុងលោក ដែលចេញពីបឹងទន្លេសាប។ ការធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីនេះ គឺជាការធ្វើចរាចរផ្លាស់ទីដ៏មហាសាល ដោយមានចំនួនមច្ឆជាតិចូលរួមដ៏ច្រើនបំផុត ដែលបានកើតមានឡើងនៅបាតទន្លេសាប តែយើងមិនអាចមើលឃើញ ដែលជាការផ្លាស់ទីដ៏ធំអស្ចារ្យបំផុតមួយ មិនគួរឲ្យជឿនៅលើភពផែនដីនេះ។ វាគឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏ធំអស្ចារ្យដែលមនុស្សភាគច្រើនមិនដែលបានដឹង និងមិនដែលបានឮអំពីវា»។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ភ្លើងឆេះព្រៃលិចទឹក ការទន្ទ្រានកាប់ឆ្ការដុតបំផ្លាញព្រៃលិចទឹក ដើម្បីយកធ្វើកម្មសិទ្ធជាដីកសិកម្ម ការនេសាទហួសកម្រិតពីអតីតកាល និងបច្ចុប្បន្ន ការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ខុសច្បាប់គ្រប់ប្រភេទនៅក្នុងបឹងទន្លេសាប ពិសេសក្នុងរដូវត្រីពង-កូន និងធំធាត់ បានធ្វើឲ្យមច្ឆជាតិគ្រប់ប្រភេទ មាននិន្នាការធ្លាក់យ៉ាងខ្លាំង និងមានប្រភេទខ្លះ ឈានទៅផុតពូជតែម្តង។ ក្នុងនោះ ជីវចម្រុះជាច្រើនប្រភេទ ក៏បានបាត់បង់ផងដែរ។ ការណ៍នេះ បានធ្វើឲ្យជីវភាពប្រជានេសាទដែលរស់នៅក្នុងតំបន់ជួបបញ្ហាខ្វះខាត និងអ្នកខ្លះក៏បានផ្លាស់ប្តូរមុខរបរពីការនេសាទត្រី នៅប្រកបមុខរបរផ្សេងៗវិញ./.
មតិពីមិត្តអ្នកអាន