យុគសម័យ - កាលពី១១ឆ្នាំមុន ពោលគឺ ថ្ងៃទី០៧ ខែកក្កដា នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងនៅក្រៅប្រទេសផង ពលរដ្ឋខ្មែរប្រុស ស្រីបាននាំគ្នាស្រែកជ័យឃោស! ដុតទៀនទូងស្គ ប្រគំតន្ត្រី អបអរសាទរដែលប្រាសាទព្រះវិហាររបស់ខ្មែរ ត្រូវបានអង្គការ UNESCO សម្រេចដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ជាសម្បត្តិរបស់មនុស្សជាតិនាសម័យប្រជុំលើកទី៣២ នៅទីក្រុងកេបិក ប្រទេសកាណាដា ត្រូវនឹងថ្ងៃទី០៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៨។
ប្រាសាទព្រះវិហា
មុននិងក្រោយប្រាសាទព្រះវិហាររបស់ខ្មែរត្រូវបានអង្គការ UNESCO ដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ភាពចំរូងចំរាស់បានកើតមានឡើង ជាហូហែររវាងកម្ពុជា និងថៃ ដោយសារតែការប្រទាញប្រទង់គ្នាលើដែនដីនៅក្បែរតំបន់ប្រាសាទ ដែលត្រូវបានប្រទេសថៃ ចាត់ទុកជារបស់ខ្លួន ក្រោមរូបភាពផែនទីដែលគូឡើងដោយ ឯកតោភាគីរបស់ថៃ រហូតដល់កើតមានការចូលលុកលុយឈ្លានពាន ដោយទាហានថៃ មកលើដែនអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា នៅតំបន់ប្រាសាទ និងតំបន់ក្បែរៗបង្កឲ្យមានការផ្ទុះអាវុធដាក់គ្នារាលដាល នៅតាមបណ្ដោយព្រំដែន នៃប្រទេសទាំងពីរអស់មួយរយៈពេលខ្លីទៀតផង។
សេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (ICJ) កាលពីឆ្នាំ១៩៦២ បានទុកពេល១០ឆ្នាំឲ្យភាគីថៃ តវ៉ាបើមិនសុខចិត្តនឹងសេចក្ដីសម្រេចនេះទេ។ ចាប់តាំងពីអំណាចសាលដីកានេះ បានចេញ គឺភាគីថៃពុំបានតវ៉ាអ្វីឡើយ។
ទិដ្ឋភាពនៃប្រាសាទព្រះវិហា
ជម្លោះប្រាសាទព្រះវិហារ បានកើតឡើងជាថ្មី នៅពេលភាគីថៃ បានចូលឈ្លានពាននៅឆ្នាំ២០០៨ បន្ទាប់ពីអង្គការយូណេស្កូ (NESCO) បានដាក់បញ្ចូលប្រាសាទព្រះវិហារ ទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ កងទ័ពកម្ពុជា និងថៃ បានផ្ទុះអាវុធជាច្រើនលើកបណ្ដាលឲ្យមានអ្នកស្លាប់ និងរបួសទាំងសង្ខាង។ ក្រោយពីមានជម្លោះយោធាដ៏តានតឹង កម្ពុជាសម្រេចបញ្ជូនសំណុំរឿងប្រាសាទព្រះវិហារ ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ដើម្បីឲ្យបកស្រាយសាលដីកាកាលឆ្នាំ១៩៦២ ឡើងវិញ ក្នុងពេលដែលកម្ពុជា ទទួលបានជ័យជំនះម្ដងរួចមកហើយ កាលពីជាង៥០ឆ្នាំមុន ជុំវិញរឿងក្ដីប្រាសាទព្រះវិហារ លើភាគីថៃ។
តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិនេះ ក៏បានប្រកាសសាលដីកាស្ដីពីប្រាសាទព្រះវិហារ កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ ភ្លាមដែរ ក្រោយពេលតុលាការនេះ បានបើកសវនាការស្ដាប់ការបកស្រាយដោយផ្ទាល់មាត់ពីតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងថៃ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣។ ដោយអំណាចសាលដីកានេះ គឺតុលាការបានបង្គាប់ឲ្យថៃ ត្រូវដកទ័ពចេញពីតំបន់ប្រាសាទព្រះវិហារ៕
（យោងតាម FN）
មតិពីមិត្តអ្នកអាន